İstanbul havalimanı teknik tüm sorunlara, işçi hakları ihlallerine rağmen açıldı. İstanbul havalimanı ile ilgili teknik sorunlar buna bağlı yeni sorun ve skandallar hâlâ ortaya çıkmaya devam ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın en büyük prestij projelerinden biriydi ve ne olursa olsun açıldı. Halkın, sivil toplum örgütlerinin, meslek odalarının karşı çıkmasına rağmen Türkiye’de bir hükümet bir projeyi yapmayı kafasına koydu mu o hükümeti durdurmak neredeyse imkansız. Hele bu AKP döneminde yargının da kontrol altına alınmasıyla daha da üst bir boyut kazandı. Türkiye kentsel, dönüşümler, gerekli olduğu oldukça tartışmalı büyük projelerle inşaat deney sahasına döndü.

Türkiye halka rağmen proje yapan tek ülke değil elbette. İstanbul’un havalimanı inşaatına benzer bir sorunun daha Avrupalısını uzun yıllardır Almanya’nın başkenti Berlin yaşıyor.

Berlin’de büyük bir havaalanı yapılmasına 1992 yılında planlanmaya başlandı. 1996’ya kadar havalanının nerede yapılacağı tartışıldı. Sonunda Berlin’in güneydoğusunda bulunan Schönenfeld bölgesine yapılmasına karar verildi. Yeni havaalanı yapıldığında Berlin’in diğer iki havaalanı olan Tegel ve Tempelhof havaalanlarının da kapatılması planlandı. Özel şirketler tarafından inşa edilecek BER (yeni havaalanının kısaltılışı) 2008’de bitmesi planlandı. Ancak Berlinlierin büyük çoğunluğu özellikle oluşacak gürültü kirliliği nedeniyle yeni havaalanına karşı çıktılar. Oluşturdukları halk inİsiyatifi ve sivil toplum örgütlerince dava açınca planlanan tarih ertelendi. Açılan davaların kazanılması havalanının yapımının ertelenmesine neden oldu.

1740 hektarlık alana yapılması planlanan bu büyük yapı için 2 milyar euroluk bir gider hesaplandı. 2008’de açılamayan BER 2011 yılının kışında da açılacaktı. Yapımı planlayan şirketlerden biri iflas etti. 2011 yılındaki açılış 2012’ye ertelendi. Güvenlik önlemleri daha da sertleştirildi.

Berlin sürekli bir inşaat alanına döndü. 2012’de bu kez de açıklanan uçuş rotasına karşı çıkan sivil toplum örgütleri sürekli gösteriler düzenleyip tekrar dava açtı. Uçuş rotaları üzerinde tartışmalar devam etti. Sivil toplum ve halk inisiyatifleri Berlin’in en sevilen gezinti alanı ve en büyük gölü olan Müggelsee’nin bulunduğu rotada gece uçuşlarının yasaklanması talep ettiler. Bu sırada yangından korunma sisteminde çok ciddi eksikliklerin saptanmasından dolayı 2012’de havalanının planlanan açılış tarihinden 4 hafta önce açılış tekrar ertelendi. 2013 sonra …

BER inşaatının gideri 4.3 milyar euroya yükseldi. Havalanına beklenen yolcu sayısına göre daha küçük planlanmış olduğu ortaya çıktı. Uzun bir eksiklikler listesi oluştu. Verilen 2017 açılş tarihi bu kez de 2018’e ertelendi.

Lufthansa’yı batıran kişi olarak işaret edilen Lufthansa’nın eski CEO’su Ruhnau, yeni Berlin Havaalanı için proje yöneticisi olarak atandı. Bir yıl içinde işler daha da kötüleşti. Uzmanlar, Ruhnau’nun BER için tamamen mantıksız olan yanlış emlak alımları ile yaklaşık 3.5 milyar euroyu batırdığını düşünüyorlar.

İşletme şirketinin denetleme kurulu, teknik olarak bilgisi olmayan tamamen politik insanlardan oluşması eleştirilen bir başka konu oldu. Bu havaalanının bir türlü bitirilememesi, Münih Havalimanı’nının yapımıyla güven kazanmış olan Alman havaalanı inşaatçılarının kazandıkları dünya çapındaki güven zedelendi diye endişeler oluştu.

İnşaatta ciddi mühendislik hataları olduğu ispatlandı. Gerekli taşıma kapasitesine uymayan plastik dübeller, kumkireçtaşı malzemesinden yapılmış tuğlalardan duvarlar gibi kullanılan malzemelerle ilgili sorunların listesi de uzun. Bu nedenle tamamen yıkılıp yeniden projelendirilmesi gerekiyor diyenlerin sayısı da az değil.

Ancak Berlin Brandenburg Havalimanı’nın Genel Müdürü Engelbert Lütke Daldrup, yeni BER havaalanının inşaat aşamasının tamamlandığından emin. Lütke Daldrup Welt gazetesinin Pazar ekine yaptığı açıklamada, Aralık 2017’den beri yaptıkları dönüşümleri, iyileştirici önlemler gerçekçi bir planlamayı ortaya çıkardığını, TÜV’ün temel test prensibi ile ilgili olan kablo sisteminin onarımlarının tamamlandığını, testlerin Ağustos veya Eylül aylarında başlayabileceğini ve 2020 Ekim’inde havaalanının açılacağını söyledi.

Bosch ve Siemens yangın kontrol sistemlerini düzeltiyorlar. İki yıldır Siemens hatalı duman tahliye sistemini yeniden inşaa ediyor. Eğer sorumlu bina yetkilisi sonbaharda projeyi onaylarsa, bir sonraki aşama havaalanı personelinin eğitimi ve test çalışmaları başlayacak.

BER’in Almanya ekonomisine verdiği zarar oldukça yüksek. BER’i ekonomiye yapılan bir sabotaj diye değerlendirenler de var. Herşeye ve halka rağmen proje tamamlayan politikacıların dünyasında, halkın parasıyla kendisine prestij sağlayanlar BER’i mutlaka açacak 2020 olmasa 2023. Türkiye’den bir farkla TÜV raporları daha ciddiye alınarak.

Kaynak: Gazeteduvar