KAMDER Başkanı Niyazi Gültekin: "İnşaat sektöründe 700 bin kişi işsiz kaldı"

Gültekin, 2019 yılında da geçen seneki daralmanın devam ettiğini ve sektörde yeni projeler başlamadığı için ciddi istihdam kaybı yaşandığını belirtti.

KAMDER Başkanı Niyazi Gültekin: "İnşaat sektöründe 700 bin kişi işsiz kaldı"

Gültekin, 2019 yılında da geçen seneki daralmanın devam ettiğini ve sektörde yeni projeler başlamadığı için ciddi istihdam kaybı yaşandığını belirtti.

KAMDER Başkanı Niyazi Gültekin:
26 Temmuz 2019 - 18:30

Beyza COŞKUNTÜRK/İNŞAATIN NABZI-Karşıyaka Yapı Müteahhitleri Derneği (KAMDER) Başkanı ve İzmir Ticaret Odası İnşaat Komitesi üyesi Niyazi Gültekin, 2019 yılı inşaat sektörünün ilk yarısını ve  Merkez Bankası faizlerini ve FED’ten gelecek faiz indirimlerini değerlendirdi.

Gültekin, 2019 yılında inşaat sektöründe beklenen toparlanmanın, yerel seçimler ve yüksek faiz oranlarından kaynaklı gerçekleşmediğini, aksine daralmanın arttığını söyledi. Gültekin, “Yeni projeler başlayamadığı için 2 milyondan fazla kişiyi istihdam eden inşaat sektöründe 700 bin kişi işsiz kaldı. Sektör daraldıkça işsizlik oranı artıyor. Faiz oranları psikolojik sınır olan 0,99’a indikten sonra piyasalar normale dönecektir. Faizlerin düşmesiyle konut satışları artacak ve stoklar azalacaktır” şeklinde konuştu.

Gültekin ayrıca,  maliyet artışındaki temel nedenin döviz kurlarındaki artış ve buna bağlı olarak sektörün dışa bağımlılığı olduğunu belirtti.

2019 yılında daralma bir önceki yıla göre arttı

B.C:  2019 yılı ilk 6 ayında inşaat ve gayrimenkul sektörü nasıl bir seyir izledi? 2018 yılı ile kıyaslayarak değerlendirir misiniz?

İnşaat sektöründeki ekonomik krizin etkilerini 2018’in ikinci yarısında daha çok hissetmeye başladık. 2019’un ilk yarısında toparlanma bekliyorduk ancak yüksek faiz oranları ve yerel seçimlerin etkisiyle bir toparlanma gerçekleşmedi. Geçtiğimiz yılın ilk yarısında 646 bin 32 konut satılırken 2019’un ilk yarısında 484 bin 443 konut satılabildi. Haziran ayında konut satışları yüzde 48,6 gibi rekor bir düşüş gösterdi. Sadece mayıs ayında faiz oranlarının 1,28 seviyesine düşmesi ile satışlar biraz canlandı ve fark azaldı. 2019 yılındaki daralma önceki yıla göre daha arttı.

Sektör daraldıkça Türkiye’deki işsizlik oranı artıyor

İnşaat sektörü 2018 yılında iç piyasadaki talep daralması ile yüzde 2,5 küçüldü. 2019 yılının ilk çeyreğinde ise yüzde 10,9 küçülme yaşandı. Konut stoklarının fazla olmasından dolayı yeni inşaatlar başlamıyor. İnşaat ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 60 azaldı. Ruhsat alan birçok meslektaşımız da inşaata başlayamıyor. En fazla istihdam kaybı da inşaat sektöründe yaşandı. Yeni projeler başlayamadığı için 2 milyondan fazla kişiyi istihdam eden inşaat sektöründe 700 bin kişi işsiz kaldı. Sektör daraldıkça Türkiye’deki işsizlik oranı artıyor. Sektörün yeniden toparlanması için konut kredisi ve mevduat faizlerinin düşmesi gerekiyor. Finans sektörü 2 trilyon 310 milyar lira mevduat topladı. Bu paranın yatırım için kullanılması gerekiyor. Mevduat faizleri ve konut kredisi faizleri düşmedikçe insanlar yatırıma yönelmeyecektir.

Faiz oranları düşerse konuş satışları artar

B.C: 25 Temmuzda düzenlenecek Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Para Politikaları Kurulu (PPK) toplantısında ve 30-31 Temmuzda FED toplantısından faiz indirimi beklentisi var. Merkez Bankası ve FED’ten gelecek faiz indirimleri sektöre nasıl yansır?

Merkez Bankası’nın 500-600 puanlık faiz indirmesi bekleniyor. FED’in de 0,25 veya 0,50 baz puan indirim yapmasını bekliyor piyasalar. Hem TCMB hem de FED’ten gelecek faiz indirimi haberleri konut kredisinde hızlı bir düşüşü sağlayacaktır. Konut kredileri son 1 aydır düşüş eğiliminde. Faiz oranları 1,49’a kadar geriledi. Faiz ortalaması 2,13’e çıktıktan sonra son faiz indirimleriyle tekrar 1,95 seviyelerine geriledi. TCMB ve FED’den gelecek indirim haberleriyle bu düşüş daha da hızlanacaktır. Eylüle kadar konut kredisi faizlerinin 1,10-1,20 seviyelerine geleceğini tahmin ediyorum. Faiz oranları psikolojik sınır olan 0,99’a indikten sonra piyasalar normale dönecektir. Faizlerin düşmesiyle konut satışları artacak ve stoklar azalacaktır.

Maliyet artışının sebebi dışa bağımlılık

B.C: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayına ilişkin inşaat maliyet endeksini açıkladı. Buna göre, inşaat maliyet endeksi mayısta nisan ayına göre yüzde 1,69, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,86 yükseldi. İnşaat maliyet artışındaki temel sebebi neye bağlıyorsunuz? Bu durum sektörü nasıl etkiledi?

N.G: İnşaat maliyetlerindeki artışın en önemli nedeni dövizdeki artış. Demir, mobilya, boya, duvar kağıdı birçok kalemde tamamen dışarıya bağımlıyız. Ankastre ve akıllı ev otomasyon sistemlerinde Avrupa’dan ciddi ithalat yapıyoruz. Her ne kadar yerli ürünler kullanmaya özen göstersek de hammaddeyi temin edemediğimiz ürünlerimiz var. Lüks konutta ithal ürünler çok kullanılıyor.

Konut fiyatları 2018 piyasasına ait

… Dövizin artması ile inşaat maliyetleri de arttı. Geçtiğimiz yıl maliyetlerdeki artış yüzde 40’lara ulaştı. Bazı ürünlerde maliyet artışı yüzde 100’ü buldu. Yerli üreticilerimiz de dolaylı olarak etkilendi. Örneğin enerji ve akaryakıtta dışa bağımlı olduğumuz için enerji ve ulaşım maliyetleri arttı. Bu da maliyetlerde artışa neden oldu. Ancak piyasa koşullarından dolayı müteahhitler bu maliyetleri henüz konut fiyatlarına yansıtamadı. Konut stoklarının tükenmesi ve yeni inşaatların başlaması ile bu maliyetler fiyatlara yansıyacaktır. Şu anda konutta 2018 fiyatları geçerli.

Yabancıya konut satışı, sektöre can simidi oldu

B.C: 2019’un ilk yarısında Nevita International'ın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve TÜİK verilerinden derleyerek hazırladığı rapora göre, yabancılara konut satışı tarihi rekor kırarak 20 bine yaklaştı. TCMB ve TÜİK verilerine göre yabancılar 2019'un ilk yarısında konut başına ortalama 150 bin dolar ödedi. 

Yabancılara konut satışlarının artmasının temel sebebi nedir? İlk yarıdaki bu artış, ikinci yarıda da devam eder mi? Türkiye’nin kur farkından kaynaklı cazip hale gelmesi, yabancıları Türkiye’deki yatırımlarını artırmalarındaki sebeplerden biri olabilir mi?

N.G: Döviz’deki artış ve konut alana vatandaşlık hakkının 1 milyon dolardan 250 bin dolara düşmesi yabancıya satışların artmasına neden oldu. Yurtdışından ülkemize dövizle gelenler parasını 6 kat daha değerlenmiş buluyor. Durum böyle olunca ülkemizdeki gayrimenkuller yurtdışına çok cazip gelmeye başladı ve satışlar arttı. Yabancıya konut satışları, iç piyasadaki talep daralmasından dolayı zor bir dönmem geçiren inşaat şirketlerine can simidi oldu.

Geçtiğimiz yıl yabancıya konut satışları yüzde 78,4 artarak 39 bin 663'e çıktı. Bu yılın ilk yarısında 19 bin 952 konut satıldı. Konut satışlarından ülkemize 3 milyar dolar döviz girdi. İnşaat sektörü önemli bir ihracat kalemi oldu. 2019 yılında yabancıya konut satışlarının 40 bini aşacağını düşünüyorum.
https://www.gercekhaberci.com/kamder-baskani-niyazi-gultekin-insaat-sektorunde-700-bin-kisi-issiz-kaldi/95905/

YORUMLAR

  • 0 Yorum