Alınan bir çok önlem sonrası özellikle 2023 Ağustos ayından bu yana kira artış hızı yavaşladı. Hatta bazı bölgelerde kira fiyatları düşüşe geçti. Fiyatlar buna rağmen yüksek kalmaya devam ederken, konutta kiraya verme süreleri de uzadı. Konut fiyatlarındaki artışın önüne geçmek içinse yeni formüller düşünülüyor. Bu kapsamda konut arzının artırılması, vatandaşın konuta ulaşımının kolaylaşması, kira fiyatlarının düşmesi için Hazine arazileri imara açılıyor. Peki bu hamlenin konut piyasasına etkisi nasıl olur? Kiralar düşer mi? Konuya ilişkin merak edilen tüm detayları Gayrimenkul Danışmanı Evrim Kırmızıtaş Başaran yanıtladı.

“Kamu özel sektör iş birliği sayesinde kiralar yüzde 99 aşağı düşer” diyen Evrim Kırmızıtaş Başaran, “Şu anda en büyük problem kiralardaki fahiş problemler. Asgari ücretin artması maaşlara iyileştirme yapılmasına rağmen maalesef normal hane gelirinin yüzde 30’unun kira harcaması olması gerekirken, toplam gelirin iki katına denk gelen kiralar söz konusu. Aradaki uçurum muazzam” ifadelerin i kullandı.

SATIN ALAMAYAN KİRALIĞA YÖNELDİ

Özellikle İstanbul’u işaret eden Evrim Başaran Kırmızıtaş, kiraların 3 haneli rakamları gördüğünü, 675 bin liraya bile kiralık ev olduğunu dile getirdi. “Bu yeni modelde devlet arazileri kullanılacak. Ancak bunun çok ciddi bir finansman maliyeti var. Dünya Bankası benzeri kalkınma bankalarından, Avrupa ve Uzak Doğu’dan bir fon oluşturulması da gerekiyor. Özel sektör buraları kiralayacak fakat kendisi de ciddi bir maliyetin altına girecek. O maliyetleri karşılaması için düşük kredi ile geri ödenmesi söz konusu olacak. Ancak arsa maliyeti sıfırlanmış olacak” dedi ve şunları ekledi:

“Şu anda binlerce konut ihtiyacımız var. İlerleyen süreçte belirli kriterler sağlanarak kiracılara ev sahibi olma imkanı sunulabilir. İlk evinin olması, o ikametgahta en az 1 yıl yaşamış olması, hane içinde herhangi bir kişinin üzerinde tapu olmaması gibi bazı kriterlerle ev sahibi olunması sağlanabilir. Bu modelleme içerisinde var.

En büyük sıkıntımız kiralamada. Bütün büyükşehirlerdeki alarm veren noktalarda kredi faiz oranlarının yüksek olması, konut fiyatlarının yükselmesi nedeniyle beyaz yakalılar bile konut alamıyor. Alıma geçemeyen kesimin hepsi kiralığa yöneldi. Bir yandan evi  kentsel dönüşümdekiler de kiralığa geçiyor. Müteahhit katkısı ile dışardaki fiyatlar arasında fark var.”

Gayrimenkul Uzmanı Kırmızıtaş Başaran şunları kaydetti:

“İstanbul’da kira fiyatlarına baktığımız zaman minimum 10-15 bin TL gibi rakamlar gözüküyor. İstanbul’un sınır yerlerinde bunu ulaşım yolu ile çözmeye çalışanlar da söz konusu. Bu iş birliği kesinlikle ses getirir. Bu modelde devlet derse ki, “arsanı ben sana veriyorum, satmayacağım, kiralama metodu." Şu an İstanbul sınırları içerisindeki her yer inanılmaz değerli. Neresi olursa olsun insanlar çözüm noktasına gidecektir. Önemli olan aynı şehirde ikametgah ediyor olması. Çünkü burada yaşayan bir aile için örneğin Kocaeli’nde, Gebze’de, Bursa’da, çok daha lokasyonda bir arsanın açılması onu heyecanlandırmayacaktır.”
 

“ŞEHİR SINIRI İÇİNDE ÇÖZÜM TOPLU TAŞIMA”

Kiralama modelinde kullanılacak Hazine arazilerinin nerede olacağına ilişkin de konuşan uzman isim, “Bazıları şehir merkezinde, bir ara üçüncü köprü tarafındaki yerler konuşuldu. Özellikle Arnavutköy ve havalimanının olduğu lokasyondaki boş araziler. Milyonlarca kişinin uçtuğu noktada görüyorsunuz ki ulaşım sağlanıyor. Buna bir şekilde toplu ulaşım ile çözüm getirilecektir. Bu modeldeki sistem için bir an önce harekete geçilmesi gereken süreçteyiz” şeklinde değerlendirmede bulundu.