Hürriyet'ten Oya Armutçu'nun köşe yazısına göre Güneşten, rüzgârdan korunmak için balkonun üzerine tente yaptırmak isteyenler diğer komşularından izin almak zorunda mı? Dar ve uzun balkon mimari projede yoksa da tente için izin gerekir mi? Alt kattaki marketin tentesi ve tabelası giriş katta oturanlar için güvenlik riski yaratıyorsa düzeltilmesi istenebilir mi?İstanbul Barosu Kat Mülkiyeti Hukuku Komisyonu Genel Sekreteri avukat Beste Demirhan’a göre balkona tente için komşuların beşte dördünün yazılı rızasının bulunması veya Genel Kurul’da beşte dört oyla karar alınması gerekir. Site yönetiminin dava yoluna gitmeden, tenteyi kaldırtma hak ve yetkisi yok.

PROJEDE YOK, NASIL YAPTIRABİLİRİM

ÖNCE okurum E.A.’nın benzer soruları da özetleyen sorusu:

Okur E.A.: Dört bloklu 550 daireli bir sitede oturuyorum. Dairem 14 katlı bloğun 2. katında ve ön cephesinde dar ve uzun bir balkon mevcut. Bu balkon kat planında yok. Balkonumun üstü tamamıyla açık ve her gün kuş pisliği, sigara izmariti, soda kapağı, fındık fıstık kabuğu, su gibi bir sürü olumsuz durum ile karşılaşıyorum. Bir soda kapağı ve su şişesi, 18 aylık bebeğimin üstüne geldi. Site yönetimine durumu anlattık. Açılır kapanır bir tente yaptırarak, yukarıdan gelen tehlikeli atıkları önlemek, yağmur ve güneşten korunmak istediğimizi ilettik. Müsaade etmediler, çeşitli gerekçeler sundular. Bahçe katlarına tamamıyla aynı sebepten acil yönetim kararı alıp tente takılmasına izin vermişler. Üst kattaki balkonlarda rengârenk şemsiyeler kullanılıyor. Bu da görüntü kirliği oluşturuyor. Konuyu Genel Kurul’da tekrar gündeme getireceğiz. Oradan olumsuz karar çıkarsa ne yapabilirim? Site yönetimi mahkeme kararı olmadan tenteye müdahale edemez değil mi?”

4/5 KOMŞU İZNİ ŞART

Okurum E.A. ve tente taktırmak isteyen okurlarımın benzer sorularını İstanbul Barosu Kat Mülkiyeti Hukuku Komisyonu Genel Sekreteri avukat Beste Demirhan’a ilettim. Okurlarımın soruları ve Demirhan’ın yanıtları bakın şöyle yanıtladı:

Avukat Demirhan: Kat Mülkiyeti Kanunu’nun (KMK) 19. maddesi uyarınca, bir kat maliki, kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası olmadan ortak yerlerde inşaat, onarım ve tesis yapamaz. Tente yapılması için de kat maliklerinin 4/5’inin yazılı rızasının bulunması veya Genel Kurul’da (GK) 4/5 oyla karar alınması gerekir. Yazılı rıza sağlansa dahi, yapılan tente vb. tesisin diğer komşulara rahatsızlık verecek şekilde olmaması şart. 4/5 kat malikinin yazılı rızası olmasına rağmen diğer malikleri rahatsız edecek bir durum varsa; dava açılabilir. Açılacak davada, mahkemece keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılır. 4/5 yazılı rızanın varlığının yanı sıra gerçekten de maliklere zarar veren, rahatsız eden bir durum söz konusu mu diye bakılır.

Okur E.A.’nın sorusuna gelirsek, 550 daireli sitede malik sayısı çok fazla olduğu için 4/5’inin yazılı rızasının alınması fiilen çok zor. E.A. öncelikle site yönetim planına (YP) bakmalı. Çünkü YP’de tente yapılmasına olanak sağlanmışsa ebadı vs. varsa koşulları sağlamak kaydıyla 4/5 yazılı rızaya ihtiyaç duyulmadan tente vb. gibi tesis yapılabilir. YP’de bir düzenleme yoksa 4/5 kat malikinin de yazılı rızası alınmamışsa tente yapılamaz. Sitede temsilciler kurulu varsa Temsilciler Kurulu GK niteliğindeki bir organ olduğu için, 4/5 oyla böyle bir karar alınabilir.

EŞİTLİĞE AYKIRI DAVRANILAMAZ

İnsiyatif ise site yönetiminin değil kat maliklerinindir. 4/5 kat malikinden yazılı rıza alındığı takdirde; site yönetiminin tente yapılmasına izin vermeme hak ve yetkisi bulunmamaktadır. YP’deki düzenlemeyle ya da GK’da 4/5 oyla alınan kararla tente yapılmasına olanak tanındıysa; koşullarına uygun olmak ve diğer komşuları rahatsız etmemek kaydıyla yönetim tentenin kaldırılmasını isteyemeyecektir. Tente vb. tesis yapılması tüm kat maliklerinin 4/5 yazılı rızasına tabi olsa da eşitlik kuralına aykırı hareket edilmemesi gerekir. Bazı balkonlara tente yapılmasına izin verildiği, okur E.A.’nın balkonuna tente yapmasına izin verilmediği belirtilmektedir. Ne site yönetimleri ne de malikler eşitlik kuralına aykırı davranamazlar. Bazı balkonlara tente yapılmasına müsaade edilip kendi balkonuna tente yapılmasına müsaade edilmeyen malikin eşitlik kuralına aykırı olduğu gerekçesiyle diğer tentelerin de kaldırılmasına yönelik dava açması durumunda tentelerin kaldırılması kararı verilebilir. Bu durumda da sitede kaos ortamı oluşacağı açıktır. Uyuşmazlıkları engellemek için, balkona tente yaptırma, camla kapatma gibi konularda sitede/apartmanda belli bir standart belirlenmesi, bu konuda ortak bir düzenleme yapılması yerinde olacaktır.

TENTE İZİNSİZ YAPTIRILDIYSA

Okur M.R.: Alt kat komşumuz balkonunun üzerine açılıp kapanabilen bir tente yaptırdı. Balkonu da komple camla kapattı. Tente açıkken aşağıyı göremiyoruz. Çamaşır asamıyoruz. Kapalı olduğu halde de engel gibi duruyor. İzin vermedik. Karar da alınmadı yaptırmaları için. Söktürmek için ne yapabiliriz?

Avukat Demirhan: Tente kullanılabilmesi için KMK 19 gereği kat maliklerinin 4/5’inin yazılı rızası gerekir. Alınan bir genel kurul kararı veya yazılı rıza olmadan tente yapılmışsa herhangi bir malik veya GK’de yetki verilirse yönetici eski hale getirme davası açarak, tentenin kaldırılmasını isteyebilir.

GÜVENLİK RİSKİ VARSA SÖKTÜRÜLEBİLİR Mİ?

O.A.A.: Alt kattaki marketin tente ve tabelası dairemin güvenliğini riske etmektedir. Evime rahatlıkla hırsız girebileceği için istemediğim halde evimin pencerelerine demir yaptırdım. Zemin katta oturuyorum. Site yönetimi ise bu demir parmaklıkları kaldırtmamı istiyor. Ne yapmalıyım?

Avukat Demirhan: Malik alt katında yer alan dükkânın tente ve tabelasının, güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde düzeltilmesini istemelidir. Marketin bunu yapmaması durumunda dükkâna karşı müdahalenin önlenmesi davası açılabilir. Mevcut durumun malikin güvenliği konusunda risk oluşturmaması ve yapılan parmaklıkların düz, bombeli olmayan ve yatay bağlantısı olmayacak şekilde tercih edilmesi halinde ise aykırı bir kullanım oluşmayacaktır. (Yargıtay 18. HD. 03.11.2014 tarih, 2014/7856 E. – 2014/15383 K.)

MAHKEME KARARI GEREKİR Mİ?

Site GK’de tente konusu yeniden gündeme getirilebilir. GK’de toplantıya katılan değil tüm kat maliklerinin 4/5’inin olumlu oyuyla tente takılmasına karar verilebilir. Eşitlik kuralına aykırı şekilde bazı kat maliklerine izin verilip bazılarına izin verilmemesi durumunda, gerekli izinleri almadan tente takan malikin tentesi mahkeme kararı olmaksızın diğer malikler ya da yönetim tarafından kaldırılamaz. Bu tentenin kaldırılması için E.A. ya da diğer maliklerden birinin dava açması halinde; sitede yer alan diğer örnekler gösterilip eşitlik kuralına aykırılığın var olduğu savunması yapılabilir. Her ne kadar KMK’de bu durum belli şartlara bağlanmışsa da Türk Medeni Kanunu’nun 2. maddesi “Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz” ilkesi her zaman öne sürülebilir. Yargıtay’ın benzeri konularda TMK 2. maddesini gözeterek karar verdiğini göstermektedir. Somut olayda tentenin kaldırılması için dava açılması halinde mahkemeden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması ve sitedeki fiili durumun bizzat görülmesi istenmelidir. Mahkeme de somut olay kapsamında TMK 2. maddesini de gözeterek bir karar verecektir.”