Geçen yıl konut kiralarına getirilen yüzde 25’lik zam sınırı, Temmuz 2024'e kadar uzatılmıştı. Ancak o tarihten sonra kararın devam edip etmeyeceği henüz belli değil. Bu durum yeni kontratlarda kiracı ve ev sahipleri arasında anlaşmazlığa neden oldu. Ev sahipleri yeni kiracılarına kontrat dışında sözleşme dayatmaya başladı. Yaşanan bu süreç ilginç bir hâl aldı.Türkiye Gazetesi'nin haberine göre ev sahipleri sözleşmelerde “Kanunların belirlediği muhtemel yüzde 25’lik zam sınırı yeni zam döneminde bağlayıcı olmayıp, kiraların enflasyon oranında artırılması” gibi maddeler koymaya başladı. Sözleşmelerde ayrıca “bir yıllık peşin ödeme” ve “ev sahibinin gerekçe göstermeden evden tahliye talebi yerine getirilecektir” gibi maddeler olduğu da görüldü. Emlakçılar bu sözleşmelerin yasalara aykırı olduğunu belirtirken, avukatlar ise karşılıklı alınan ve onaylanan sözleşmelerin geçerli olduğunu belirtiyor.

"KİRALIK EV ALTIN DEĞERİNDE"

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Emlakçı Murat Gözüpek “Alım ile ilgili ciddi bir birikme söz konusu ancak tüketiciler krediye ulaşamadığı için kiralık evlere yönelmek zorunda kalıyor. Bu da kiralık evlerin değere binmesine sebep oluyor. Özellikle büyükşehirlerde kiralık evler altın değerinde, bunu bilen ev sahipleri durumu lehine çevirmek istiyor. Yeni kiracıları ile çeşitli sözlemeler yapılmak isteniyor. Bizim de müşterilerimiz arasında bu tür örnekler var. Mesela, ‘Yüzde 25’lik zam sınırı ev sahibi ve kiracıyı bağlamaz’ gibi maddeler konuluyor” ifadelerini kullandı.
 

"ALDIĞI KİRA İLE EV KREDİSİ ÖDEYEN VAR"

Ev sahiplerinin kendilerini garanti altına almak istediklerini söyleyen Gözüpek “Kendilerine göre haklı tarafları da var. Şayet yüzde 25’lik zam sınırı bir yıl daha uzatılırsa ev sahipleri enflasyon karşısında eziliyor. Bazı müşterilerimiz kiraya verdiği evi ile kiraya çıkmış durumda, ya da aldığı kira ile ev kredisi ödüyor. Bu nedenle bu tür sözleşmeler yapmak zorunda kalıyorlar. Çünkü yüzde 25’lik zam sınırına uyulmadığında mahkeme süreci çok uzuyor. Arabulucular işi biraz hafifletse de mahkemeler ev sahibi ve kiracı davaları ile dolu. Açılan bir dava iki yıla kadar uzuyor” diye konuştu.
 

"İKİ TARAFIN ONAYI GEREKİYOR"

Avukat Harun Çelik ise normal şartlarda kontrat dışında bu tür sözleşmelerin yasak olduğunu belirtirken “Ancak iki tarafın da rızası olması durumunda sözleşme geçerli sayılıyor. Ev sahibi evini vermeden önce peşin olarak bu sözleşmeyi dayatması ve kiracının evi tutmadan önce buna imza atması, karşılıklı onay ile gerçekleşiyor. Şayet yıl içinde bu sözleşmeye uyulmaması durumunda ev sahibi yasalar önünde haklı duruma geçiyor ve sözleşme maddeleri aynen uygulanıyor” ifadelerini kullandı.
 

ORTALAMA KİRA 14 BİN 400 TL

Aralık 2023 itibarıyla Türkiye’de ortalama konut kira fiyatı 14 bin 472 TL oldu. Endeksa’nın raporuna göre Türkiye’de kiralık birim değeri en yüksek il İstanbul. Aralık ayında, İstanbul’da ortalama konut kira fiyatı 17 bin 594 TL ve birim metrekare kira fiyatı 176 TL olarak gerçekleşti. Yapılan araştırmalar megakentte kiralık konut fiyatlarının son bir yılda yüzde 78 arttığını gösteriyor.