İnşaat yapılırken komşu binaya zarar verilirse faaliyet izni iptal edilecek

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı ‘Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği’yle ‘Dağıtım Tebliği’ ve ‘Ceza Tebliğinde’ değişiklikler Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

İlgili kanundaki ‘taşıyıcı sisteminde onarılamaz düzeyde yapısal bir hasar’ ifadesi, ‘bu hasar nedeniyle yapının veya binanın yıkıldığının veya yıkılmasını gerektiren durumların anlaşılması gerektiği’ olarak değiştirildi.

Değişiklikle yapı denetim kuruluşunca denetlenen bir yapı, yapı kullanma izin belgesi aldıktan 15 yıl sonra yıkılırsa teminatına el konulacak ve yapı denetim firmasının faaliyetine son verilecek.

Ayrıca bir binanın inşa aşamasında (kazı gibi) çevresindeki bir yapıya zarar vermesi durumunda yapı denetim kuruluşunun izin belgesi iptal edilecek ve teminatına el konulacak.

İnşaat üç ayda başlamazsa sözleşme feshedilebilir

Fesih gerekçeleri de değişti.

Yapı denetim kuruluşları, üç ay içinde inşaatın başlatılmaması durumunda sözleşmeyi feshedebilecek. Önceden bu süre altı aydı.

Kalıp ve donatı imalatını teslim alma, betona nezaret etme gibi mevzuatla verilen denetim görevlerini yerine getirmeme hallerinde de yapı denetim kuruluşları sözleşme feshedilebilecek.

45 ve üzerinde yapı denetim kuruluşuna sahip olan illerde iki alternatifli denetim kuruluşu ataması yapılabilecek.

Buna göre elektronik sistemde vatandaşa önce bir yapı denetim firması önerilecek. Eğer kişi bu firmayla üç iş günü içinde sözleşme yaparsa başka bir firma önerilmeyecek. Üç gün içinde bir seçim yapılmazsa, sistem otomatik olarak ikinci bir firmayı atayacak. Bu kuruluşla, yapı denetim hizmet sözleşmesinin imzalanmasına dair süreç başlatılacak.

1 Şubat 2026’ya kadar illerdeki faal yapı denetim kuruluşu sayıları güncellenecek. Bu tarihe kadar uygulama, İstanbul, Ankara, Bursa, Konya, İzmir, Kocaeli, Antalya, Gaziantep, Mersin, Kayseri, Şanlıurfa, Diyarbakır, Tekirdağ, Adana, Samsun ve Muğla’da yürürlükte olacak.

Teminatlarla ilgili düzenleme

Yapı denetim kuruluşlarından alınan teminatlarla ilgili yeni düzenlemeye gidildi.

Buna göre daha önce her yıl Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre güncellenen teminat tutarları, 2026’dan itibaren TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ve ÜFE ortalamasına göre belirlenecek.